Bölüm Başkanının Mesajı
Prof. Dr. Cemil Hakan Gür
1966’da ODTÜ Metalurji Mühendisliği Bölümü adıyla kurulan ve 1995’te ismi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü olarak değiştirilen Bölümümüz, mezunları ve araştırma çalışmalarıyla ülkemize önemli katkılar yapmaktadır. Lisans programı mezun sayısı 2,900’ü, yüksek lisans mezunlarının sayısı 650’yi ve doktora mezunlarının sayısı 80’i aşmıştır.
Tarih boyunca toplumların ilerlemesi, yeni malzemelerin ve üretim teknolojilerinin gelişmesi ile doğrudan bağlantılı olmuştur. Günümüzde, enerji, iletişim, ulaşım (havacılık/uzay, otomotiv, demiryolu) ve savunma sanayii gibi öncü sektörlerin giderek artan üstün özellikli malzeme ihtiyaçları, bir taraftan geleneksel malzemelerin özelliklerinin daha da iyileştirilmesini diğer taraftan yeni ve yaratıcı yaklaşımlarla alternatif malzemelerin geliştirilmesini zorunlu hale getirmiştir.
Başlangıçta makina ve imalat mühendisliği izlerini taşıyan lisans programına 1967 yılından itibaren üretim metalurjisi ve malzeme bilimi unsurları ilave edilmeye başlandı. 1970 ’li yılların ikinci yarısından itibaren polimer matrisli kompozitler, seramik şekillendirme ve üretim teknolojileri Bölümün araştırma alanı kapsamına girdi. 1990’larda cam ve cam seramikler, kaynaklı imalat, tahribatsız muayene, modelleme alanlarında araştırmalar başladı. 1995 yılında Bölümün adı “Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü” olarak değiştirildi. 1996’da lisans eğitimi programı, ABET (USA) tarafından akredite edildi. 2000’li yıllarda biyomalzemeler, manyetik ve optik malzemeler, intermetalikler, enerji depolama, ince filmler, nano-teknoloji ve elektronik malzemeler alanlarında çalışmalar başlatıldı.
Lisans programımıza, üniversite giriş sınavında alanında en yüksek puan alan öğrenciler kabul edilmektedir. 2015 LYS sınavı sonucunda Bölümümüze kayıt olan 72 öğrencinin MF-4 puanına göre sıralamadaki yerleri 7.680 ile 19.507 arasındadır. Ocak 2016 itibarı ile Bölümümüzde 366 öğrenci lisans, 109 öğrenci yüksek lisans, 33 öğrenci doktora eğitimine devam etmektedir. Ülkemizdeki ilk ve dünyada az sayıda örneği bulunan lisans öğrencilerinin bilimsel araştırmaların yayınlandığı “MATTER” dergisi Bölümümüz tarafından Ocak 2014 tarihinden beri yayınlanmaktadır (http://matter.mete.metu.edu.tr).
Bölümümüzün 50. yılını ODTÜ’nün kuruluşunun 60. yılı ile birlikte kutlamaktan kıvanç duyuyoruz.
Prof. Dr. Mustafa Doruk
"1964 yılının başında, o zamanki Mühendislik Fakültesi Dekanı değerli hocamız Prof.Dr. Mustafa Parlar’ın talimatı ile isteği ile bu konuda (Metalurji Bölümün kurulması) çalışmalar başlatıldı bir anlamda bana bu konuda görev verildi.."
Prof.Dr. Tarık Oğurtanı
"Bölümdeki en önemli hususlardan biri, Mustafa bey çok iyi bir idareciydi. Bölümdeki genç arkadaşlarla beraber tam manasıyla birlik içerisinde, düzen içerisinde, yardımlaşan, laboratuvarlarını birbirlerine açan bir atmosfer vardı. Bu atmosfer fevkalade önemlidir. Yıllardır aşşağı yukarı böyle..."
Prof. Dr. Alpay Ankara
“Tez sınavına girdim ve üniversitenin ilk yüksek lisans öğrencisi olarak mezun oldum...”
Prof. Dr. Muharrem Timuçin
“1966 ben Amerikaya gitmek üzereyim doktora için T. Rosenquist diye bir hoca UNESCO imkanı var oradan müracat ediyor...”
Prof. Dr. Ekrem Selçuk
“Kemal Kurdaş Beyin telkini şuydu “gidin öğrenin, gelin öğretin”, bu milli hisleri de içeren bir slogan halinde yurtdışına gidip doktora yapan arkadaşların çoğu bizler dahil geri döndük...”
Prof Dr. Naci Sevinç
“66da kuruluyor 67de ilk mezununu veriyor 68 ikinci mezununu asistanlar daha önce makinadan mezun olanlar...”
Prof. Dr. Haluk Atala
"Son derece müsterihim, çok iyi bir gruba teslim ettik Metalurji Mühendisliği bölümümüzü, içim rahat yani..."
Bölüm Tarihi
1963 yılında ODTÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Parlar’ın talimatı ile Makina Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri Dr. Mustafa Doruk ve Prof. Ariel Taub, Metalurji Mühendisliği Bölümünü kurma çalışmalarına başladılar. 1964 yılında çekirdek kadro tamamlandı (Mustafa Doruk, Tarık Oğurtanı, Alpay Ankara, Erdoğan Tekin). Metalurji Mühendisliği Bölümünün ilk sınıfı, ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü’nün 2. sınıfından gönüllü olarak gelen 11 öğrenciden oluşturuldu (Cahit Aşkın, Haluk Atala, Mustafa Atasağun, Ziya Bulun, Mustafa Dikkaya, Yaylalı Günay, Fikret Kuzucu, Salih Lale, Haluk Ulutaş, Ümit Uz, Armağan Vardarlı).
ODTÜ Mütevelli Heyeti, 30 Haziran 1966’da Metalurji Mühendisliği Bölümü kurulması kararını verdi. Teçhizat ve bina yatırımları için milli bütçeden faydalanmaya başladığı 1972 yılına kadar laboratuvarların önemli bir kısmı UNESCO, AID ve CENTO programları ile oluşturuldu. 1965-1968 arasında bu programlarla gelen uzmanlar önemli katkılar yaptılar: Prof. Hermann Unckel (İsveç) ve Prof. Terkel Rosenqvist (Norveç). Takiben Prof. John Critchley (1970-72, UK), Dr. Jeffrey Taylor (1972-73, UK), Prof. Mario Gomez (USA) ve Prof. John Shyne (USA) bir süre görev yaptılar. Bu süreçte, zamanın ODTÜ Rektörü Kemal Kurdaş’ın desteği ile öğretim üyesi ihtiyaçları belirlendi ve asistanlar doktora çalışmaları için yönlendirildi. Doktora tez çalışmalarını yurtdışında tamamlayanlar (Muharrem Timuçin, Ekrem Selçuk) Bölüme kazandırıldı. 1970’lerde Ahmet Geveci, Necmi Bilir, Ergin Tiryakioğlu, Ertuğrul Atasoy, Salim Çıracı, Eti Uygur, Naci Sevinç, Turgay Ertürk, Haluk Atala, Tuğrul Müftüoğlu, İlhan Aksay, İbrahim Gündiler, Prof. Otto Hill (1977-78, USA); 1980’lerde Hürman Eriç, Şakir Bor, Filiz Sarıoğlu, Macit Özenbaş, Yavuz Topkaya, Tayfur Öztürk, Rıza Gürbüz, İshak Karakaya; 1990’larda Cüneyt Taş (1993-2002), Vedat Akdeniz, Ali Kalkanlı, Abdullah Öztürk, Amdulla Mekhrabov, Bilgehan Ögel, Cevdet Kaynak, C. Hakan Gür, Kadri Aydınol; 2000’lerde Caner Durucan, Arcan Dericioğlu, H. Emrah Ünalan; 2010’lu yıllarda Y. Eren Kalay, Yener Kuru, Bilge İmer, Mert Efe ve Batur Ercan bölüm kadrosuna katıldılar.
Başlangıçta Prof. Taub’un desteği ile hazırlanan makina ve imalat mühendisliği izlerini taşıyan lisans programına 1967 yılından itibaren üretim metalurjisi ve malzeme bilimi unsurları ilave edilmeye başlandı. Prof. Rosenqvist, pilot tesis ölçeğinde laboratuvarların oluşturulmasına öncülük etti, üretim metalurjisi derslerini düzenledi ve lisansüstü tezlerini başlattı. 1970’li yılların ikinci yarısından itibaren polimer matrisli kompozitler, seramik şekillendirme ve üretim teknolojileri Bölümün araştırma alanı kapsamına girdi. 1990’larda cam ve cam seramikler, kaynaklı imalat, tahribatsız muayene, modelleme alanlarında araştırmalar başlatıldı. 1995 yılında Bölümün adı “Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü” olarak değiştirildi. Aynı yıl lisans eğitimi programı, ABET (USA) tarafından incelenerek akredite edildi. 2000’li yıllarda biyomalzemeler, manyetik ve optik malzemeler, intermetalikler, enerji depolama, ince filmler, nanoteknoloji ve elektronik malzemeler alanlarında çalışmalar başlatıldı. Ülkemizdeki ilk ve dünyada az sayıda örneği bulunan lisans öğrencilerinin bilimsel araştırmaların yayınlandığı “MATTER” dergisi Bölümümüz tarafından Ocak 2014 tarihinden beri yayınlanmaktadır (matter.mete.metu.edu.tr).
Ocak 2016 itibarı ile 14 profesör, 2 doçent, 3 yardımcı doçent, 24 araştırma görevlisi ve 8 ÖYP araştırma görevlisi mevcuttur. 366 öğrenci lisans, 109 öğrenci yüksek lisans, 33 öğrenci doktora eğitimine devam etmektedir. Lisans programı mezun sayısı 2.928, yüksek lisans programı mezun sayısı 655, doktora programı mezun sayısı 80’dir. 116 mezunumuz akademisyen olarak çalışmaktadır (23 mezun 8 farklı ülkede; 68 mezun ülkemizdeki 36 üniversitede; Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında Bölümümüzde doktora çalışmasını bitiren 10 mezun 6 farklı üniversitede).
Unutmadıklarımız
Prof. Dr. Şakir Bor
ODTÜ Metalurji Mühendisliği Bölümünden 1973 yılında mezun oldu. Takiben, aynı Bölümden yüksek lisans derecesini 1975 ve doktora derecesini 1981 yılında aldı.
1984-1985 yılları arasında British Technical Cooperation Training programının burslusu olarak University of Cambridge ‘de Dr. Stobbs yönetiminde TEM eğitimlerine katıldı.
1985 yılında Yardımcı Doçent, 1987 yılında Doçent, 1992 yılında Profesör ünvanını aldı. 1988-1990 yılları arasında Bölüm Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı.
Şakir hocamız, Bölümde yetişip öğretim üyesi olan ilk nesil hocalarımızdandı. Bölümümüzün en önemli araştırma altyapısı yatırımlarından Geçirimli Elektron Mikroskobu (TEM) Şakir hocamızla bütünleşmişti. Bölümümüzün temel derslerinden olan Fiziksel Metalurji dersini oldukça üst seviyeye çıkartmıştı.
Değerli hocamızı, 16 Eylül 2015 tarihinde kaybettik.
Doç. Dr. Yener Kuru
Dr. Yener Kuru, ODTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümünden 3.49 genel ortalama ile bölüm ikincisi olarak 2002 yılında mezun oldu. Yüksek lisans çalışmasını 2004 yılında Sabancı Üniversitesinde bitirdi. Takiben, “Grain growth in nanocrystalline metal thin films; Effect of interdiffusion on residual stresses in thin metal bi-layers; Investigation of thermomechanical properties of metal thin films by in-situ X-ray diffraction; Texture variations in metal thin films due to over-layer deposition“ konularını içeren doktora çalışmasını Max Planck Institute for Metals Research (Stuttgart) ‘de 2008 yılında tamamladı.
Doktora sonrasında 2008-2010 yılları arasında Max Planck Institute for Solid State Research (Stuttgart) ‘de “Mesoscopic phase separation in epitaxial La1-xCaxMnO3 thin films; Structural characterization of YBa2Cu3O7/ La1-xCaxMnO3 superlattices by X-ray diffraction; Optimizing electrical and magnetic properties of La0.7Ca0.2Ba0.1MnO3/Ag composite thin films for sensor applications” ve 2010-2012 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology (Cambridge, USA) ‘da “Chemical expansion of Pr-doped CeO2 nanocrystalline powders and thin films investigated by in-situ X-ray diffraction; Novel electronic and ionic transport properties obtained at the interfaces of superlattices; The effect of strain state on surface composition and morphology of epitaxial LaCoO3 thin films” konularında çalışmalar yaptı.
08.01.2013 tarihinde Bölümüzde göreve başlayan Yener hocamız, 03.04.2016 tarihinde genç yaşta aramızdan ayrıldı. Çok iyi yetişmiş, üstün akademik özellikleri ve iş disiplini olan bir arkadaşımızdı. Üzüntümüz büyüktür. Nur içinde yatsın.
Prof.Dr. Erdoğan Tekin
Elektron mikroskobu çalışmalarına odaklanan doktora çalışmasını Leeds Üniversitesinde tamamlayan Prof. Tekin, 1966 yılında kurulan ODTÜ Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü’ nün kuruluş çalışmalarını gerçekleştiren çekirdek kadro içinde yer aldı; metal-bilimci kişiliğiyle araştırma altyapısının oluşturulması ve ders programlarının hazırlanmasına önemli katkılarda bulundu. 1970-71 yıllarında yaklaşık bir yıl süreyle ODTÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı görevini üstlendi. Bu görevin ardından üniversiteden ayrıldı ve bir süre sanayi kuruluşlarında çalıştıktan sonra 1978 yılında ODTÜ 'ye geri döndü. 2005 yılında emekli olup Atılım Üniversitesi’ nde göreve başladı ve kurduğu Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümünün Başkanı olarak akademik çalışmalarını sürdürdü. Prof.Tekin, uygulama alanı boyutu olmayan üniversite araştırmalarının faydasını sürekli sorguladı. Çelikler, ısıl işlem ve metalografi alanlarında yazdığı kitaplarla sanayide çalışan bir çok mühendise fayda sağladı. Özellikle Metalografi ve Çelik derslerini tecrübesi ve çok güzel anlatımı ile öğrencilerine sevdirdi. Akademik çalışmalarına paralel olarak sürdürdüğü uğraşlardan biri de dilimize yerleşmiş sözcükler ve kökenlerine ilişkin araştırmalarıdır. Bu araştırmalarının ürünü olarak hazırladığı toplam 1489 sayfadan oluşan ‘Türkçe-İngilizce Metalbilim ve Gereçbilim Karşılıklar Sözlüğü’ onun meslektaşları, mühendis ve teknik elemanlara değerli bir armağanıdır. Ayrıca, entellektüel kişiliği ve fotoğrafçılık hobisinin bir yan ürünü olarak 2 Ciltlik "Türkiye 'nin En Güzel Yaban Çiçekleri" eserini de alanında bir ilk olarak yayınladı. Çalışmaları ve kitapları ile Bölümümüze ve metalurji sektörüne önemli katkılar yaparak kalıcı izler bırakan değerli akademisyen Prof. Dr. Erdoğan Tekin, 21 Temmuz 2015 tarihinde vefat etmiştir.